• Мерейтой
• 31 Шілде, 2022

Қазақстанның Халық жазушысы  Әзілхан Нұршайықовтың туғанына 100 жыл

Балалар, сендер Әзілхан аталарыңның «Алыстағы ауданда»,  «Махаббат жыры», «Тоғыз толғау», «Автопортрет», «Махаббат, қызық мол жылдар», «Ақиқат пен аңыз», «Екі естелік», «Жамбылға хат», т.б. көптеген кітаптарын әлі оқи қойған жоқсыңдар. Бірақ алдағы уақытта ол шығармалармен танысатындарыңа күмән келтірмейміз. Бұл туындылардың бірқатары бірнеше дүркін орыс тілінде де басылып шықты. Ал жазушыға 1980 жылы «Ақиқат пен аңыз» роман-диалогі үшін Қазақ КСР-інің Абай атындағы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты атағы берілді. Әзілхан Нұршайықов аталарың И.Буниннің шығармаларын, М.Шолоховтың «Адам тағдыры», П.Павленконың «Жарияланбаған хат» әңгімелерін, 
А.Якобсонның «Қорқау» пьесасын және басқа туындыларды да қазақшалаған.
Әзілхан Нұршайықов аталарыңның туғанына биыл жүз жыл толып отыр. Үлкен тойдың үстінде қаламгердің өздеріңе арналған бір әңгімесін жарияладық.

Әзілхан НҰРШАЙЫҚОВ

КӨМЕКШІЛЕР

Жайлау үсті. Бір топ бала шопан атай Шәріптің әңгімесін қызыға тыңдап отыр.
– Ата, сіз жалғыз өзіңіз осынша көп қойды қалай бағып жүрсіз?– деп сұрады бір кезде кішкентай Ерік. 
Атай оған жымия бір қарап қойды да:
– Е, балақай, сен мені жалғыз деп ойлайды екенсің ғой, жоқ, менің көмекшілерім толып жатыр,– деп, әңгімесін жалғай берді.
– Менің отарымда тұсақтан туған көк қозы болды. Өзі маған өте үйір еді. Мені көрсе, не дауысымды естісе, маңырап, қасыма жетіп келетін. Мен де оны өте жақсы көріп кеттім. Өз қолымнан нан жегізіп, қант та беріп қоятынмын.
Сол көк қозы өсіп, үлкен қой болды. Маған бірінші көмекші болған да сол еді.
Біздің Қызылқұмда қасқыр көп болды. Сондықтан түні бойы көз ілместен қойды күзетіп отыру керек. Таң ата ұйқыдан шаршап, қалжырайтын шақ туады. Осы кезде мен көк қойдың мойнына жіп тағамын. Оның бір ұшын білегіме байлаймын. Сөйтемін де: «Ал, көк қой, ендігі күзетші сен боласың»,– деп, аздап көз шырымын аламын.
Мен тыныстап жатқанда, қой өре бастаса, көк қой мені оятады. Отар өрмесе, ол да қозғалмайды. Мен де тыныш ұйықтай беремін.
Бір күні қатты ұйықтап кетіппін. Әлдекім білегімнен жұлқып-жұлқып қалды. Бірақ мен бірден ояна қоймап едім, ол өзімді сүйрей жөнелді. Оған да болмаған соң, бас жағыма келіп, көк қой маңырап қоя берді. Мен басымды жұлып алдым. Сөйтсем, қойға қасқыр шауыпты.
Көзімді уқалай, орнымнан атып тұрдым. Жалма-жан иттердің дауысы шыққан жаққа қарай жүгіре жөнелдім. Келсем, екі итім – Қойөсер мен Құттөбет қасқырларды қойға жолатпай, алысып жүр екен. Осы кезде мен де жеттім, қиқу салып, қасқырларды қуа жөнелдім.
Мені көрген төбеттерім енді қасқырлармен тіпті батыл айқаса түсті. Қосауызымды ала сала, жыртқыштың біреуін атып жібергенімше, Қойөсер мен Құттөбет екінші біреуіне жабыса түсіп, жерге алып ұрды.
Сөйтіп, сол күні екі қасқыр соғып алдым. Әрине, оған себепші болған менің сенімді көмекшілерім – көк қой мен қос төбетім еді. Міне, балалар, менің осындай тамаша көмекшілерім бар!– деп шопан атай әңгімесін бітірді.

Суретін салған Ерлан Момбаев